Anna Kowalczyk
„Brakująca połowa dziejów”
Wydawnictwo W.A.B.
ilustracje: Marta Frej

Żyje w Pol­sce XXI wie­ku. Mogę bar­dzo dużo. Skoń­czy­łam stu­dia taki jaki chcia­łam, mogłam wybrać swój zawód, miesz­kać sama, podej­mo­wać samo­dziel­nie pra­wie wszyst­kie decy­zje. Tak napraw­dę mogę być, kim chcę. Ale zda­ję sobie spra­wę z tego, że jesz­cze nie­daw­no zupeł­nie tak nie było, że kobie­ty żyją­ce dwa-trzy poko­le­nia przede mną musia­ły wal­czyć o to, żeby w ogó­le móc pod­jąć jaką­kol­wiek decy­zję doty­czą­cą swo­je­go życia. Mimo tych ogra­ni­czeń bar­dzo wie­le kobiet, bar­dzo wie­le Polek zapi­sa­ło się w histo­rii jako oso­by, któ­re doko­na­ły waż­nych zmian, któ­re osią­gnę­ły coś wiel­kie­go, któ­re były waż­ną czę­ścią naszej histo­rii i naszej toż­sa­mo­ści. „Bra­ku­ją­ca poło­wa dzie­jów” posta­no­wi­ła przy­po­mnieć te wszyst­kie kobie­ty o któ­rych nie piszą pod­ręcz­ni­ki histo­rii, bo nie toczy­ły bez­po­śred­nio walk, nie sta­wa­ły na cze­le pań­stwa, ale czę­sto były cichym dorad­cą i odgry­wa­ły w tych woj­nach bar­dzo waż­ną rolę. Bo oprócz tego, że ktoś wła­da mie­czem, ktoś inny musi uszyć strój, nakar­mić żoł­nie­rzy, przy­go­to­wać ich wypo­sa­że­nie do wal­ki, a przede wszyst­kim ktoś musi ich wychować.

Czę­sto mówi się, że kobie­ty są mniej inte­li­gent­ne od męż­czyzn, że się nie nada­ją do wie­lu zawo­dów, że są zbyt wraż­li­we i emo­cjo­nal­ne. Być może sta­ty­stycz­nie rze­czy­wi­ście wię­cej kobiet prze­ja­wia takie cechy cha­rak­te­ru i inte­lek­tu. Nie­mniej jed­nak mamy bar­dzo wie­le wybit­nych. mądrych jed­no­stek, któ­re są w sta­nie zmie­nić świat. „Bra­ku­ją­ca poło­wa dzie­jów” to tak napraw­dę 1000 lat histo­rii Pol­ski opi­sa­ne z punk­tu widze­nia kobiet. Mamy tutaj zarów­no zakon­ni­ce, któ­re w śre­dnio­wie­czu pro­wa­dzi­ły naj­lep­sze szko­ły i dba­ły o roz­wój inte­lek­tu­al­ny dzie­ci, mamy zna­ne pol­skie wyna­laz­czy­nie, pierw­sze poseł­ki, pierw­sze kobie­ty na uni­wer­sy­te­cie. Mamy wie­le, wie­le wybit­nych posta­ci, o któ­rych nie chce­my mówić, bo są kobie­ta­mi. Oprócz zna­nych pra­wie wszyst­kim nazwisk, któ­rych nie moż­na była pomi­nąć – świę­ta Kin­ga, Emi­lia Pla­ter, Maria Skło­dow­ska-Curie, Róża Luk­sem­burg, Kata­rzy­na Kobro – Anna Kowal­czyk przy­ta­cza wie­le takich, o któ­rych usły­szy­my po raz pierwszy.

Czytajmy o kobietach!

„Bra­ku­ją­ca poło­wa dzie­jów” jest zlep­kiem w bio­gra­fii połą­czo­nych w tema­tycz­ne roz­dzia­ły. Szko­da, że nie zagłę­bia się bar­dziej pro­blem tego dla­cze­go o tych kobie­tach tak mało się mówi i że uni­ka jakie­goś szer­sze­go tła, osa­dze­nia tego wszyst­kie­go w realiach i odnie­sie­nia do tej wiel­kiej histo­rii. Cho­ciaż uwa­żam, że zwrot wiel­ka histo­ria jest oczy­wi­ście nad­uży­ciem. Bo wła­ści­wie dla­cze­go histo­ria wojen jest więk­sza niż histo­ria życia codzien­ne­go? Dobrze było­by, gdy­by lek­tu­ra napi­sa­nej przez Kowal­czyk książ­ki otwo­rzy­ła pole do dys­ku­sji na temat roli kobiet w histo­rii. Cią­giem dal­szym niech będzie roz­bu­do­wy­wa­nie poszcze­gól­nych posta­ci w książ­kach takich jak np. „Poseł­ki. Osiem pierw­szych kobiet” Olgi Wiech­nik czy po pro­stu bio­gra­fie inte­re­su­ją­cych kobiet (kil­ka z nich mogę pole­cić pod tagiem „bio­gra­fia kobie­ca” na blogu)