Elaine Fox
„Między pesymizmem, a optymizmem. Szczęście w rozumie”
Wydawnictwo PWN

Każ­dy z nas zasta­na­wia się nie raz, dla­cze­go jed­ni mają wyjąt­ko­we szczę­ście w życiu, a innym ludziom abso­lut­nie nic nie wycho­dzi. I od cze­go zale­ży, czy będzie­my szczę­śli­wi i usa­tys­fak­cjo­no­wa­ni czy nie. Te pyta­nia nasu­nę­ły się tak­że Ela­ine Fox, psy­cho­loż­ce, któ­ra zaczę­ła zasta­na­wiać się nad tym, w jaki spo­sób postrze­ga­nie świa­ta – opty­mi­stycz­ne bądź pesy­mi­stycz­ne wpły­wa na to, co przy­tra­fia się nam w życiu. Na pod­sta­wie pro­wa­dzo­nych przez sie­bie badań Fox napi­sa­ła książ­kę, dzię­ki któ­rej nawet oso­by nie mają­ce zbyt dużej wie­dzy psy­cho­lo­gicz­nej mogą odkryć pew­ne tajem­ni­ce swo­je­go mózgu.

Ela­ine Fox jest nie­wąt­pli­wie eks­per­tem w swo­jej dzie­dzi­nie. O ludz­kim umy­śle i natu­rze czło­wie­ka wie wie­le i tak samo wie­le chce prze­ka­zać czy­tel­ni­kom. Łączy ze sobą opi­sy nauko­wych doświad­czeń, aspek­ty bio­lo­gicz­ne z histo­ria­mi z życia wzię­ty­mi i cie­ka­wy­mi porów­na­nia­mi. Swo­ją książ­kę Fox prze­pla­ta róż­no­rod­ny­mi testa­mi psy­cho­lo­gicz­ny­mi, dzię­ki cze­mu może­my oce­nić sie­bie i lepiej odnieść się do wspo­mnia­nych przy­kła­dów i tre­ści. Cho­ciaż zapew­ne wie­lu z nas zna swo­ją natu­rę, to jed­nak dzię­ki Fox dowie­my się wię­cej szcze­gó­łów na jej temat. A co naj­waż­niej­sze – ostat­ni roz­dział książ­ki poka­zu­je, w jaki spo­sób może­my zmie­nić swój mózg i z pesy­mi­sty stać się optymistą.

(…) ludz­ki mózg został zapro­gra­mo­wa­ny w taki spo­sób, aby z nadzie­ją patrzył w przy­szłość. (…) Opty­mizm jest nie­zwy­kle istot­nym mecha­ni­zmem ewo­lu­cyj­nym, wypra­co­wa­nym przez natu­rę po to, by popy­chać nas do dzia­ła­nia, nawet gdy wszyst­ko idzie źle. Psy­cho­lo­dzy nazy­wa­ją to zja­wi­sko ten­den­cyj­no­ścią optymistyczną.

Aby zro­zu­mieć książ­kę nie trze­ba mieć spe­cja­li­stycz­nej wie­dzy z zakre­su psy­cho­lo­gii czy ana­to­mii, cho­ciaż nie wąt­pli­wie autor­ka nie pomi­ja szcze­gó­łów, jak neu­ro­ny w mózgu wpły­wa­ją na nasze samo­po­czu­cie. Może­my więc natra­fić na frag­ment mówią­cy o tym, że:

Sie­ci połą­czeń budu­ją­ce nasz umysł pogod­ny skła­da­ją się z neu­ro­nów jądra pół­le­żą­ce­go powią­za­nych z komór­ka­mi w okre­ślo­nych par­tiach kory przed­czo­ło­wej – czę­ści pła­ta czo­ło­we­go poło­żo­nej dokład­nie nad ocza­mi. (…) Jądro pół­le­żą­ce i kora przed­czo­ło­wa dzia­ła­ją jak pedał gazu i hamu­lec – jed­no popy­cha nas w kie­run­ku przy­jem­no­ści, dru­gie ogra­ni­cza nasze pier­wot­ne instynkty.

Nie nale­ży się jed­nak bać zbyt­niej nauko­wo­ści – Fox nie pisze dla spe­cja­li­stów w dzie­dzi­nie bio­lo­gii, ale dla zwy­kłe­go czytelnika.

Książ­kę czy­ta się dobrze. Może nie będzie­my mie­li poczu­cia, że Fox zna­czą­co posze­rzy­ła nasze spoj­rze­nie na świat, nie mniej jed­nak zaak­cen­to­wa­ła pew­ne cie­ka­we aspek­ty ludz­kiej osobowości.

Książ­ka otrzy­ma­na do recen­zji od Domu Wydaw­ni­cze­go PWN – bar­dzo dziękuję.